Tên sách: My Sweet Orange Tree (Cây Cam Ngọt Của Tôi)
Tác giả: Jose Mauro de Vasconcelos
Ngày Giáng Sinh, Zéze quyết định đi đánh giày ngoài phố để kiếm tiền mua quà cho ba, người cậu bé đã vô tình làm tổn thương từ một lời nói của mình khi không thấy một món quà nào trong chiếc giày của cậu vào buổi sáng ngày Giáng Sinh. Cũng chỉ tại nhà Zéze quá nghèo và ba cậu thất nghiệp mấy tháng nay.
5 tuổi, sắp lên 6. Zéze đọc được nỗi buồn và bất lực vô bờ bến nơi mắt người cha, lớn đến nỗi nó “chứa được cả rạp chiếu phim Bangu”. 5 tuổi, sắp lên 6, Zéze cũng có khả năng nghĩ ra những trò tinh nghịch chọc phá xóm làng, và cả khả năng nói những từ ngữ mà có lẽ thằng bé không hiểu hết ý nghĩa, để lại kết quả là những trận đòn, có khi nhừ tử.
Zéze tìm niềm vui nơi những nhân vật cậu tưởng tượng ra, nơi cây cam Pinkie sau vườn, là người bạn cậu có thể tỏ lộ tất cả tâm tư…. Cho đến khi cậu tìm thấy một người bạn ngoài đời, thực sự, một người bác hơn tuổi ba cậu, người đã “nhìn” thấy con người thật của cậu, một cậu bé vô cùng thông minh, nhạy cảm và tốt lành. Portuga đã dạy cho cậu về sự dịu dàng và lòng tốt. Portuga cũng đã giúp cho cậu phân biệt những ngôn từ cậu không nên dùng (những từ ngữ mà cậu đã nghe từ người lớn).
Nhưng mọi sự đến và đi quá nhanh. Dường như khi cậu bắt đầu được đón nhận tình yêu thương cùng với những niềm vui trẻ thơ thì bất hạnh cũng vụt đến. Cậu đi qua nỗi đau tột cùng của nỗi mất mát nhưng “sự dịu dàng” đã cứu sống cậu…
Những trang sách của câu chuyện làm tan chảy tim tôi. Những nỗi buồn và niềm vui hòa quyện trong từng câu chữ. Niềm vui khi Zéze có những giây phút được làm trẻ thơ, được yêu thương; xúc động khi thấy trái tim quảng đại và yêu thương của cậu bé dành cho em mình, của cô chị Gloria dành cho Zéze, của bác Portuga, của anh chàng hát rong. Và tôi thật buồn khi người lớn đã khắc vào lòng cậu bé đáng yêu ấy một ý nghĩ, nó chẳng tốt cho một việc gì, nó quá tinh nghịch và quấy phá.
Đọc xong câu chuyện, tôi chỉ muốn ghi nhớ thật sâu trong lòng mình rằng:
Đây là một tác phẩm thuộc loại kinh điển của văn chương Brazil đã được dịch ra rất nhiều ngôn ngữ, kể cả tiếng Việt. Nếu bạn là phụ huynh, là những nhà giáo dục, bất kể bạn là ai, cuốn sách này dành cho tất cả chúng ta.
Perth, July 2022
Nt. Têrêsa Mỹ Châu, OP